Simpele duiven of prijsduiven?

Ik sliep te weinig vannacht. Ja, er waren wat piekergedachten die ik niet kon stil leggen, vooral de emoties bij die gedachten bleven knagen. En er was dat boek van Hilde Van Mieghem, ‘De drie duifjes’ dat mij niet los liet, het moest uit. Vlot geschreven, historisch correct, stof tot nadenken en navoelen.

Het boek vertelt het verhaal van drie vrouwen en speelt zich af tussen 1920 en 1964. Drie verantwoordelijke vrouwen die slachtoffer waren van hun tijd, hun mannen en de wetgeving. Alle drie hebben ze een strijd gestreden, haalden ze alles uit hun trukendoos om te aanvaarden wat niet kon veranderd worden, te vechten tegen dat waar ze nog kansen in zagen, slachtoffer werden van hun eigen moed en niet veel geluk hadden met de mannen noch met de goeie, noch met de andere.

Wist je, het vrouwenstemrecht voor het parlement bestaat nog maar sedert 27 maart 1948, volgende week is dat 75 jaar. Nog straffer voor de vrouwen van deze tijd, in 1956  trad de  ‘Wet tot opheffing van de handelingsonbekwaamheid van de gehuwde vrouw’ in werking. Dat wil zeggen dat getrouwde vrouwen hun man voordien om geld en toestemming moesten vragen als ze iets wilden kopen, ze konden geen geld van de bank afhalen en geen verzekeringen afsluiten. Feministe als Hilde van Mieghem is, passen deze data perfect in de evolutie van het verhaal in haar boek.

Een jaar dat buiten het bestek van haar boek ligt, 1976. Tot 1976 konden vrouwen geen bankrekening openen zonder toestemming van hun echtgenoot.

In 1976 droomde ik, net als mijn vriendinnen van het middelbaar van een prachtig lief, een mooi huis, schone kindjes. Carrièrekansen? Rechten van vrouwen? Ik krijg er nog koude rillingen van, dat ons zelfs niet verteld werd in de lessen economie wat onze economische rechten waren, ik volgde Economische Wetenschappen en we zaten in een meisjesklas! We moesten alles leren over de werking van de beurs maar er werd ons niet verteld door juffrouw Vermeulen dat wij zelf geen obligaties noch effecten konden kopen, als getrouwde vrouw. Vrouwen werden ‘handelingsonbekwaam‘ als ze zich letterlijk bonden.

Terug naar het boek. Ik doe dit niet vaak maar ik las het hele weekend op elk vrij moment en vannacht las ik door, ik wou het einde van de ‘Drie duifjes’ kennen. Hoe pijnlijker het boek, hoe meer ik hoop op een happy end. Af en toe had ik nood aan een wandeling en was ik heel stil aan tafel, tegen mijn gewoonte in. Voor de generatie van mijn moeder en mijn generatie is de mentaliteit ten opzichte van vrouwen langer blijven doorgaan dan het bestek waarin dit boek zich afspeelt. Ook al veranderen er wetten, de mentaliteit van de mensen blijft en vooral diepgewortelde overtuigingen worden van generatie naar generatie doorgegeven. Mijn moeder wees mij vaak op mijn rechten als vrouw met een ondertoon van angst en wantrouwen. Gevoelens die ik liever niet had, ik wou vertrouwen hebben in mensen en geloofde als romanticus heel sterk in de liefde.

Natuurlijk is dit een roman en maakten niet alle vrouwen dergelijke gruwelijke mensonterende situaties mee maar ik herkende ideeën en overtuigingen. Niet alleen uit mijn leven maar zeker uit de overdracht van verhalen die ik kreeg van mijn voormoeders. Toen ik deze morgen las dat 20 maart de internationale dag van het geluk was, voelde ik een klein gelukje namelijk dat ik pas later in de wieg werd gelegd.

Het boek laat mij wel stil staan bij ervaringen die ik had in mijn jeugd en veel later en die als redelijk normaal werden beschouwd. Gelukkig had ik een moeder die mij verwittigd had voor de strijd en maar die hem zelf enkel heeft gestreden binnen ons eigen gezin. Ik voerde de strijd ook in de professionele context, met wisselende succeservaringen.

Heb ik te klagen? Neen, maar nog elke dag betrap ik mezelf er op dat ik waakzaam moet blijven om het normaal te vinden dat vrouwen taken toebedeeld krijgen die mannen eigenlijk even goed zouden kunnen doen. En dat er nog veel veronderstellingen zijn over vrouwen die ons nog elke dag beperken. Ik ervaar soms ook dat ik draai op overtuigingen die mij de voorbije 60 jaar ingelepeld werden:

• vrouwen zijn beter in zorgtaken,
• vrouwen werken minder,
• mannen kunnen dat beter,
• naar mannen wordt gemakkelijker geluisterd,
• mannen hebben meer natuurlijke autoriteit,
• vrouwen maken minder kans om verantwoordelijke functies op te nemen,
• vrouwen kunnen veel werk niet aan door de combinatie met het gezin.

Allemaal overtuigingen die kant noch wal raken maar die we opnamen in ons onderbewuste brein. Weet dat 95 % van wat we doen, aangestuurd wordt door ons onderbewuste? Als we onderbewuste overtuigingen hebben die ons beperken in wat we willen, voeren we een strijd. We kunnen ons ook  overtuigingen eigen maken die ons wel dienen:

• vrouwen zijn goeie leiders,
• vrouwen stralen een  natuurlijke autoriteit uit,
• vrouwen zijn het waard om beluisterd te worden,
• vrouwen verschillen soms van mening met de mannen en dat is Ok,
• er is altijd een oplossing om werk en gezin te combineren, ook voor een vrouw.

Eens deze overtuigingen ons ondersteunen, gaat alles veel vlotter, valt er een pak stress weg. Want het klopt allemaal niet. Vrouwen zijn wel goeie leiders, vrouwen kunnen verantwoordelijkheid dragen en dat zag en zie ik nog elke dag. Ik heb het geluk om met zeer geïnspireerde vrouwen samen te werken. Ze staan niet altijd in het middelpunt van de belangstelling en ze voeren niet altijd het hoogste woord maar net dat maakt hen zo sterk. Voor mij is het een zegen om met hen te mogen werken.

Laten we het goed werk verder zetten. De grootste kracht zit in onszelf, de grootste vijand, onze overtuigingen ook. Uit het boek van Hilde Van Mieghem leren we twee dingen; kracht put je uit jezelf en uit de kracht van de vriendschap. Topwijven waren het! Prijsduiven!

Dus

Fijne internationale geluksdag. Het Boek van Hilde Van Mieghem is een gelukspuntje als je leest wat was, en een confrontatie als je leest wat nog is. Misschien niet in jouw gezinsleven maar misschien nog wel in je professioneel leven.

Wat mij het meest trof in het boek ‘De drie duifjes’ was de preek die Madeleine kreeg van haar moeder, vlak voor ze stilzwijgend toeliet dat haar dochter uitgehuwelijkt werd in een liefdeloos huwelijk. Van mijn grootvader kreeg ik via mijn moeder kreeg ik spreekwoorden mee waar ik het mee moest doen: ‘Een vrouw maakt het huis of slaat het in gruis’, ‘Als er geen slechte vrouwen zouden bestaan, er waren geen slechte mannen’. Zever in pakjes maar vooraleer we de overtuigingen die we van onze ouders meekregen op jonge leeftijd uit ons systeem halen, vraagt dat eerst bewustwording en dan praktische oefening.

Heb jij ervaringen waarin jij minderwaardig behandeld werd als vrouw? Of heb jij nog steeds overtuigingen die jou ervan weerhouden om je talenten volledig te ontplooien?  Ik leer graag bij. Dank je wel.

Wist je dat dit het literair debuut van Hilde Van Mieghem is? Je bent nooit te oud om kwaliteit te leveren.

Liefs

Lucrèce